|
dostęp do
INFORMACJI PUBLICZNEJ
Zasady dostępu do informacji publicznej:
1 stycznia 2002 r. weszła w życie ustawa z 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. Nr 112, poz. 1198). Ustawa precyzuje konstytucyjny zapis art. 61 o prawie obywateli do informacji o działaniach władz publicznych. Ustawa nakazuje organom władzy państwowej (i innym podmiotom) udostępniać każdą informację o sprawach publicznych, tj. informację publiczną (art.1, ust.1). Wyjątek stanowią informacje niejawne (art. 5 ust. 1). Zgodnie z ustawą prawo do informacji publicznej obejmuje uprawnienie do niezwłocznego uzyskania takiej informacji, zawierającej aktualną wiedzę o sprawach publicznych. Na prawo do informacji publicznej składają się uprawnienia do:
-
uzyskania informacji publicznej, w tym informacji przetworzonej,
wglądu do dokumentów urzędowych,
-
dostępu do posiedzeń kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów.
Prawo to przysługuje każdej osobie (art. 2 ust. 1). Od osoby występującej o informację publiczną nie wolno żądać uzasadnienia wniosku (art. 2 ust. 2).
INFORMACJE PODLEGAJĄCE UDOSTĘPNIANIU:
Ogólna zasada udostępniania każdej jawnej informacji o sprawach publicznych jest sprecyzowana w rozdziale 2 ustawy. Wskazano tam wprost jakie informacje podlegają upublicznianiu.
Są to między innnymi informacje o:
-
organach władzy publicznej - w tym o ich statusie prawnym, organizacji, kompetencjach, majątku, osobach sprawujących w nich funkcje i ich kompetencjach;
-
zasadach funkcjonowania organów władzy publicznej - w tym o sposobach załatwiania spraw, stanie przyjmowanych spraw i kolejności ich załatwiania, prowadzonych rejestrach, ewidencjach i archiwach;
-
polityce władz - w tym o zamierzeniach, projektach aktów normatywnych, programach dotyczących realizacji zadań publicznych;
-
danych publicznych - w tym dokumentach urzędowych, stanowiskach w sprawach publicznych zajętych przez funkcjonariuszy publicznych, treści wystąpień i ocen dokonywanych przez organy władzy publicznej, informacji o stanie państwa;
majątku publicznym.
Na mocy ustawy mają być jawne i dostępne posiedzenia kolegialnych organów władzy pochodzących z wyborów. Ustawa nakazuje sporządzać i udostępniać stenogramy lub protokoły z obrad.
Ustawa definiuje ponadto pojęcie dokumentu urzędowego, który podlega upublicznianiu. Dokumentem urzędowym jest treść oświadczenia woli lub wiedzy, utrwalona i podpisana w dowolnej formie przez funkcjonariusza publicznego w rozumieniu przepisów Kodeksu karnego, w ramach jego kompetencji, skierowana do innego podmiotu lub złożona do akt sprawy (art. 6 ust. 2).
FORMY UDOSTĘPNIANIA INFORMACJI:
Zgodnie z ustawą, udostępnianie informacji publicznych następuje poprzez:
ogłaszanie w internetowym Biuletynie Informacji Publicznej (złożą się na niego strony internetowe instytucji publicznych;
-
stronę główną stworzy minister spraw wewnętrznych i administracji, on też określi standardy dla pozostałych stron, redagowanych przez poszczególne instytucje),
-
udostępnianie na wniosek zainteresowanego,
-
wyłożenie w powszechnie dostępnym miejscu lub poprzez terminale informacyjne.
UDOSTĘPNIANIE INFORMACJI NA WNIOSEK:
Zgodnie z ustawą (art. 10 ust. 1) informacja publiczna, która nie została udostępniona w Biuletynie Informacji Publicznej jest udostępniana na wniosek zainteresowanego.
Udostępnianie informacji na wniosek następuje "bez zbędnej zwłoki", nie później niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku (art. 13 ust. 2).
Jeżeli jest to niemożliwe, należy powiadomić wnioskodawcę w tym terminie, o powodach opóźnienia w przekazaniu informacji oraz o nowym terminie, nie dłuższym jednak niż 2 miesiące.
Jeśli informacja może być przekazana niezwłocznie, w formie ustnej lub pisemnej, osoba występująca o informację nie składa pisemnego wniosku.
Instytucja udostępniająca informację ma obowiązek umożliwić jej skopiowanie, wydrukowanie, przesłanie lub przeniesienie na powszechnie używany nośnik informacji.
OGRANICZENIA W DOSTĘPIE DO INFORMACJI PUBLICZNEJ:
Odmowa udzielenia informacji może nastąpić jedynie ze względu na jej niejawność (ochrona danych osobowych, prawo do prywatności, tajemnica państwowa, służbowa, skarbowa, statystyczna). Odmowa następuje w formie decyzji administracyjnej. Odwołanie od decyzji rozpoznaje się w terminie 14 dni (art. 16 ust. 2 pkt 1).
ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA:
Przepis art. 23 przewiduje grzywnę, karę ograniczenia lub pozbawienia wolności do roku, dla tego kto, wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi, nie udostępnia informacji publicznej.
Ujednolicony tekst ustawy o dostępie do informacji publicznej:
http://www.bip.gov.pl/articles/view/41
|
